De historie van de Twee Gebroeders door Frits Jansen

Mei skiednis nei de takomst! De geschiedenis van de Twee Gebroeders uitgezocht, beschreven en met oud beeldmateriaal geïllustreerd door Frits Jansen (Stichting Foar de Neiteam en fokkemaat op de ‘Twee Gebroeders”).
> Lees en bekijk het complete verhaal in 10 edities…

Zonder verleden geen toekomst

Omstreeks 1860 werden er al wedstrijden gezeild met skûtsjes op de Langweerder Wielen bij Langweer. De skûtsjes, zeilende vrachtschepen, lang en plat, (dus uitermate geschikt voor ondiep water) werden zo’n honderd jaar geleden gebruikt om terpaarde, turf en mest te vervoeren naar boerderijen. Omdat het werk in die tijd niet voor het oprapen lag was snelheid geboden. Naast een groot laadruim moesten de schepen dus ook goede zeileigenschappen bezitten.

Wanneer er weinig werk voor de schipper was, werden er wedstrijden voor deze schepen uitgeschreven door plaatselijke kasteleins om geldprijzen. De huisraad en het gezin werd op de wal gezet en men streed om de prijzen en de eer. De prijsuitreiking vond plaats in het café, waar de winnaar zijn prijs kon ophalen en zijn gewonnen prijs direct kon besteden…. Na de intrede van de benzinemotor gingen steeds meer schippers over op gemotoriseerde, grotere vrachtschepen en werden er ook geen wedstrijden meer gehouden.

Vlak na de oorlog werd door enkele skûtsjeliefhebbers de Sintrale Kommisje Skûtsjesilen (S.K.S.) opgericht. Zo ontstaat het S.K.S. kampioenschap, een traditionele wedstrijdenreeks tussen veertien dorpen en steden verzeild over elf dagen. En de eerste officiële wedstrijd vond plaats in…Langweer. En Langweer was erbij! Met het schip “Twee Gebroeders” behaalde Ulbe Rienksz Zwaga maar liefst viermaal het kampioenschap.

In 1965 werd Stichting Donia opgericht en kocht men het skûtsje de “Friesland” en benoemde Lodewijk Meeter als schipper. (1965-1968). Het skûtsje “Twee Gebroeders”, in 1914 gebouwd in opdracht van Rienk Zwaga, werd teruggekocht en met Rienk Ulbesz Zwaga (1968-1972) werd het vijfde kampioenschap behaald.

Durk de Jong (1972-1976) en Piter Engelsma (1976-1978) behaalden geen successen maar toen Lammert Ulbesz Zwaga (1978-1981) het helmhout overnam werd er in 1980 het voorlopig laatste kampioenschap veroverd. Rienk (1981-1982), Lammert (1982-1984) en een combinatie van deze twee Zwaga’s (1984-1987) leverde niet de gewenste resultaten op en in 1987 koos men voor Chris Jansz Brouwer (1987-1989) opgevolgd door Aldert Wiemersz Hoekstra (1989-1991) en Tjitte Jansz Brouwer (1991-1999). Onder de laatstgenoemde schipper werd er een nieuw skutsje in de vloot gebracht: “Swan fan Donia”. Een tot woonboot omgebouwd skûtsje “Janke” werd in de grachten van Amsterdam gevonden en omgebouwd naar wedstrijdschip.

Brouwer heeft hier nog twee jaar mee gezeild en werd in 2000 opgevolgd door Anne Bernardusz Tjerkstra. Anne ziet meer heil in het skûtsje “de Jonge Jan” en na een jaar met “Swan fan Donia” verscheen hij in 2001 met het schip dat in de volksmond ook wel “de Poep” wordt genoemd, aan de start. Na een huurcontract van vijf jaar koos Tjerkstra voor “Twee Gebroeders”. Het schip werd opgeknapt maar de gehoopte resultaten bleven uit. Veranderingen in de zeilformule deden Tjerkstra in 2008 besluiten te stoppen als schipper.
Jeroen Pietersma (2009) zeilt nog een jaar met “Twee Gebroeders”. De eigenaren-commissie besluit te kiezen voor het skûtsje “Ut’ e Striid”en stelt kleinzoon van Ulbe Zwaga, Ulbe Brandsma (2010-2012) als schipper aan. Maar zowel Brandsma als Jaap Zwaga (2012-2014) komen met dit uit de IFKS afkomstige schip niet tot topklasseringen.

In 2014 wordt Johannes Meeter benoemd als nieuwe schipper van Langweer. In zijn debuutjaar voor Langweer met het skûtsje “Ut’ e Striid”eindigt Meeter als 8ste in het klassement.

In 2015, nu met het geheel gerenoveerde Langweerder schip “Twee Gebroeders”mist Meeter op 0.2 punten het kampioenschap en wordt tweede… Een nieuwe zeilformule die wel erg nadelig voor Langweer uitvalt zorgt ervoor dat Johannes Meeter na een negende klassering overstapt naar het Huzumer skûtsje.

Jaap Lzn Zwaga (2017-2019) wordt opnieuw schipper maar kan mede door de zeilformule geen aansprekende resultaten behalen.

Het bestuur benoemt Harmen Brouwer in het najaar van 2019 als schipper en investeert in het skûtsje “de Jonge Jan”. Het schip, afkomstig uit de IFKS wordt aangepast aan de regels van de SKS en zeilklaar gemaakt. Brouwer moet echter twee jaar wachten (geen wedstrijden door Corona) voordat hij kan starten in het SKS kampioenschap. 2022: Het debuutseizoen van Harmen Brouwer is er eentje om niet snel te vergeten; met maar liefst 4 eerste plaatsen en een tweede plek eindigt Langweer als derde in het eindklassement.

Omstreeks 1860 werden er al wedstrijden gezeild met skûtsjes op de Langweerder Wielen bij Langweer. De skûtsjes, zeilende vrachtschepen, lang en plat, (dus uitermate geschikt voor ondiep water) werden zo’n honderd jaar geleden gebruikt om terpaarde, turf en mest te vervoeren naar boerderijen. Omdat het werk in die tijd niet voor het oprapen lag was snelheid geboden. Naast een groot laadruim moesten de schepen dus ook goede zeileigenschappen bezitten.

Wanneer er weinig werk voor de schipper was, werden er wedstrijden voor deze schepen uitgeschreven door plaatselijke kasteleins om geldprijzen. De huisraad en het gezin werd op de wal gezet en men streed om de prijzen en de eer. De prijsuitreiking vond plaats in het café, waar de winnaar zijn prijs kon ophalen en zijn gewonnen prijs direct kon besteden…. Na de intrede van de benzinemotor gingen steeds meer schippers over op gemotoriseerde, grotere vrachtschepen en werden er ook geen wedstrijden meer gehouden.

Vlak na de oorlog werd door enkele skûtsjeliefhebbers de Sintrale Kommisje Skûtsjesilen (S.K.S.) opgericht. Zo ontstaat het S.K.S. kampioenschap, een traditionele wedstrijdenreeks tussen veertien dorpen en steden verzeild over elf dagen. En de eerste officiële wedstrijd vond plaats in…Langweer. En Langweer was erbij! Met het schip “Twee Gebroeders” behaalde Ulbe Rienksz Zwaga maar liefst viermaal het kampioenschap.

In 1965 werd Stichting Donia opgericht en kocht men het skûtsje de “Friesland” en benoemde Lodewijk Meeter als schipper. (1965-1968). Het skûtsje “Twee Gebroeders”, in 1914 gebouwd in opdracht van Rienk Zwaga, werd teruggekocht en met Rienk Ulbesz Zwaga (1968-1972) werd het vijfde kampioenschap behaald.

Durk de Jong (1972-1976) en Piter Engelsma (1976-1978) behaalden geen successen maar toen Lammert Ulbesz Zwaga (1978-1981) het helmhout overnam werd er in 1980 het voorlopig laatste kampioenschap veroverd. Rienk (1981-1982), Lammert (1982-1984) en een combinatie van deze twee Zwaga’s (1984-1987) leverde niet de gewenste resultaten op en in 1987 koos men voor Chris Jansz Brouwer (1987-1989) opgevolgd door Aldert Wiemersz Hoekstra (1989-1991) en Tjitte Jansz Brouwer (1991-1999). Onder de laatstgenoemde schipper werd er een nieuw skutsje in de vloot gebracht: “Swan fan Donia”. Een tot woonboot omgebouwd skûtsje “Janke” werd in de grachten van Amsterdam gevonden en omgebouwd naar wedstrijdschip.

Brouwer heeft hier nog twee jaar mee gezeild en werd in 2000 opgevolgd door Anne Bernardusz Tjerkstra. Anne ziet meer heil in het skûtsje “de Jonge Jan” en na een jaar met “Swan fan Donia” verscheen hij in 2001 met het schip dat in de volksmond ook wel “de Poep” wordt genoemd, aan de start. Na een huurcontract van vijf jaar koos Tjerkstra voor “Twee Gebroeders”. Het schip werd opgeknapt maar de gehoopte resultaten bleven uit. Veranderingen in de zeilformule deden Tjerkstra in 2008 besluiten te stoppen als schipper.
Jeroen Pietersma (2009) zeilt nog een jaar met “Twee Gebroeders”. De eigenaren-commissie besluit te kiezen voor het skûtsje “Ut’ e Striid”en stelt kleinzoon van Ulbe Zwaga, Ulbe Brandsma (2010-2012) als schipper aan. Maar zowel Brandsma als Jaap Zwaga (2012-2014) komen met dit uit de IFKS afkomstige schip niet tot topklasseringen.

In 2014 wordt Johannes Meeter benoemd als nieuwe schipper van Langweer. In zijn debuutjaar voor Langweer met het skûtsje “Ut’ e Striid”eindigt Meeter als 8ste in het klassement.

In 2015, nu met het geheel gerenoveerde Langweerder schip “Twee Gebroeders”mist Meeter op 0.2 punten het kampioenschap en wordt tweede… Een nieuwe zeilformule die wel erg nadelig voor Langweer uitvalt zorgt ervoor dat Johannes Meeter na een negende klassering overstapt naar het Huzumer skûtsje.

Jaap Lzn Zwaga (2017-2019) wordt opnieuw schipper maar kan mede door de zeilformule geen aansprekende resultaten behalen.

Het bestuur benoemt Harmen Brouwer in het najaar van 2019 als schipper en investeert in het skûtsje “de Jonge Jan”. Het schip, afkomstig uit de IFKS wordt aangepast aan de regels van de SKS en zeilklaar gemaakt. Brouwer moet echter twee jaar wachten (geen wedstrijden door Corona) voordat hij kan starten in het SKS kampioenschap. 2022: Het debuutseizoen van Harmen Brouwer is er eentje om niet snel te vergeten; met maar liefst 4 eerste plaatsen en een tweede plek eindigt Langweer als derde in het eindklassement.

Meer over het skûtsje van Langwar

> Lees meer over de historie van het Langwarder Skûtsje…