Editie 7: Wisseling van schepen

          De aanpassingen aan het schip leidde nog niet tot het gewenste resultaat in de wedstrijden. Op één dagoverwinning in een nog wel bladstil Earnewâld na (’97) werd er hoofdzakelijk dubbele cijfers gezeild. De Stichting voelde zich genoodzaakt een nieuwe weg in te slaan. Het kreeg in 1998 een nieuwe naam, Stichting Skûtsjes Doniawerstal, en de droevige uitslagen leidden tot aankoop van een ander schip in november 1997, de Buitenstvallaatster ‘Swan fan Donia’ [L 1718 N] (tegenwoordig als de ‘Drie Gebroeders’ van Arend Wisse de BOER in de Iepen Fryske Kampioenskippen Skûtsjesilen (IFKS)).

Afb.: Swan fan Donia – net aangekocht (foto archief Albert van der Helm)

Verschillende deskundigen als André HOEK, Ulrik JAGER en Jan de BOER hadden hun licht laten schijnen over het oude Langwarder skûtsje. Ook met computermodellen en zeilplannen werd geen positief resultaat bereikt. Oorzaak lag toen in 1979 de SKS de zeilformule Formule Amels had vastgesteld het Langwarder skûtsje hiervan de dupe werd. De opzet was om de 14 skûtsjes, door maximale maten met daaraan gerelateerd zeiloppervlak te berekenen, dichter bij elkaar te brengen. De ‘Twee Gebroeders’ zat bij vaststelling van de Formule Amels eigenlijk al direct aan de maximale maten. Dit in tegenstelling tot veel skûtsjes die konden worden verlengd met als gevolg een grotere waterlijn en meer zeiloppervlak. Deze ontwikkelingen binnen de SKS-vloot, in combinatie met de rompvorm van de ‘Twee Gebroeders’, ontlokte de uitspraak van meerdere deskundigen:”Langweer kan wel 100 jaar zo doorgaan, maar ze zullen met dit schip nooit meer voorin komen.”

          De ‘Twee Gebroeders’ bleef echter in eigendom en de Stichting Skûtsjes Doniawerstal liet het dan ook teboekstellen waarmee het zich liet registreren in de openbare registers van het Kadaster, zodat het eigendom werd vastgelegd. In het potdek werd naast het helmhout aan stuurboordzijde het bijbehorende unieke kadastrale brandmerk 9213 BG 1999 geslagen. Het schip bleef zo voor Langweer in de vaart. Natuurlijk vanwege de historische band tussen dit skûtsje en het dorp, maar ook voor het ploechjesilen en promotionele doeleinden. Voor het ploechjesilen werd het schip voorzien van een scheepsdieselmotor, waardoor het manoeuvreren door sluizen en langs bruggen eenvoudig en makkelijk werd en het draaien om de as een fluitje van een cent. Daarnaast werd het schip vervolgens verhuurd. Hendrik KEIZER (schipper 2000, IFKS) en Harmen SNIJDER (schipper 2002-2005, IFKS) probeerden het met de ‘Twee Gebroeders’ bij de IFKS, maar gooiden er ook daar geen hoge ogen mee.

Afb.: Ploegjesilen met Twee Gebroeders (foto archief Albert van der Helm)

          Business Club De Zwaan, inmiddels Freon fan De Swan, werd in 2001 opgericht om het Langweerder skûtsje financieel te ondersteunen en om er mede voor te zorgen dat het schip behoorlijk mee kon gaan doen in het kampioenschap van de SKS. Het werd hierdoor mogelijk gemaakt dat Langweer in 2001 alweer de wat te smal geachte ‘Swan’ met Allard SYPERDA voor zijn ‘De Jonge Jan’ [L 1265 N], het legendarische skûtsje van oud-eigenaar Sietse Jiskes SIJTEMA (1849-1937), ruilde. De ruilovereenkomst duurde zoals afgesproken vijf jaar en Langweer kreeg daarna de ‘Swan’ terug. Maar intussen was er met de ‘Swan’ en de opvolger ‘De Jonge Jan’ ook geen progressie gemaakt in Langweer. Omdat de 3,53m brede ‘Swan’ te smal werd geacht en de zoektocht naar een nieuw skûtsje niets opleverde, werd wederom gekozen voor de ‘Twee Gebroeders’. In Delft werden berekeningen gemaakt om een zo optimaal wedstrijdschip hiervan te creëren. Na lang wikken en wegen werd besloten om van de oude vertrouwde ‘Twee Gebroeders’ een hedendaags wedstrijdskûtsje te maken. Vooral omdat het schip onlosmakelijk was verbonden met Langweer. Alle kinderen van Ulbe waren er per slot van rekening op geboren. Ook Geeske (*16-10-1941 te Heerenveen), echtgenote van toenmalige schipper Anne Bernardusz TJERKSTRA (schipper 2000-2008, SKS). De ‘Swan’ werd daarna gebruikt om met gasten te zeilen. Waar in de jaren daarvoor de ‘Twee Gebroeders’ voor ingezet was.